အလုပ္နဲ႔ဂုဏ္

ေက်ာင္းဆရာတစ္ေယာက္ လုပ္ခဲ့တာေၾကာင့္ လူငယ္ေတြနဲ႔ အထိ အေတြမ်ားပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားသား ေတြနဲ႔ပခံုးခ်င္းယွဥ္ၿပီး ၾကိဳးစားအား ထုတ္ေနတဲ့သူေတြ၊ ႏိုင္ငံျခားသား မ်က္ႏွာျဖဴေတြကိုေတာင္ ငွားရမ္းခိုင္း ေစၿပီး အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ လူငယ္ေတြရွိ ေနသလို ဘာလုပ္ရမွန္းမသိဘူးဆိုၿပီး ဟိုေယာင္ေယာင္၊ ဒီေယာင္ေယာင္နဲ႔ အခ်ိန္ျဖဳန္းေနၾကတဲ့ လူငယ္ေတြအမ်ား အျပားရွိတာကို လည္းေတြ႔ေနရပါသည္။

အဲ့ဒီေယာင္ယာင္ေတြထဲက ေက်ာင္းသားတပည့္ေတြကုိ ေမးျမန္း ၾကည့္ေတာ့ သူတို႔အားလုံး အလုပ္ မရွိတာဟာ အလုပ္လုပ္ခ်င္စိတ္မရွိတာ ျဖစ္ေၾကာင္းေတြ႔ရပါတယ္။ ေျပာလိုက္ ရင္ေတာ့ သူတို႔ အလုပ္လုပ္ခ်င္ပါတယ္။ သူတို႔နဲ႔ သင့္ေတာ္တဲ့ အလုပ္မရွိ တာပါလို႔ ဆိုတဲ့လူနဲ႔ အလုပ္အကိုင္ ရွားပါးေတာ့ အေၾကာင္းအေပါင္း သင့္ရာ ေတြပဲ ရေနၾကတယ္လို႔ဆိုတဲ့ လူနဲ႔ ခ်ည္းပါပဲ။ အလုပ္လုပ္ခ်င္စိတ္ကို မရွိတာ ကိုေတာ့ ဘယ္သူမွ၀န္မခံ ၾကပါဘူး။

လူတခ်ိဳ႔ကေတာ့ ဒီကကိစၥကို အလုပ္လုပ္မယ့္ သူဦးေရက တစ္ေန႔ တျခားတိုးပြားမ်ားျပားေနၿပီး အလုပ္အကိုင္ေနရာက အခ်ိဳး ညီစြာတိုးတက္ မလာတာကို ေထာက္ျပၾကပါသည္။ ဒါလည္းမမွန္ပါဘူး။ အလုပ္လုပ္ခ်င္ သူဦးေရမ်ားျပားလာျခင္းဟာ တစ္ဖက္ကွည့္စဥ္းစားရင္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္ အလမ္းေတြမ်ားျပားလာျခင္းပဲျဖစ္တယ္ ဆိုတဲ့ အေျခခံ သေဘတရား (supply and demand) ေရာင္းလိုအားနဲ႔ ၀ယ္လိုအားဆိုတဲ့အခ်က္ကို ေမ့ေလ်ာ့ေနၾကတဲ့ သေဘာျဖစ္ပါတယ္။

ဥပမာ-လူတစ္သိန္းတိုးလာတယ္ ဆိုပါစို႔။ ဒီလူတစ္သိန္းဟာ အစာစားပါတယ္၊ အ၀တ္၀တ္ပါတယ္၊ လက္ဖက္ရည္ေသာက္ပါတယ္၊ စာဖတ္ပါတယ္၊ ဘတ္စ္ကားစီးပါတယ္။ ဒါေတြအားလံုးအတြက္ ဆိုင္ရာဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းေတြေပၚ ေပါလာရပါတယ္။ အဲဒီလုပ္ငန္းေတြမွာ အလုပ္သမားေတြလို အပ္မႈ ရွိလာရပါတယ္။ လူဦးေရးတိုးလာျခင္းဟာ demand ေတြတိုးလာတာျဖစ္သလို supply ေတြ လည္းတိုးလာတာပဲျဖစ္ပါတယ္။

ၿမန္မာၿပည္လိုႏုိင္ငံမိ်ဳးမွာ အလုပ္အကိုင္အခြင္႕ အလမ္းေတြအမ်ားၿကီးရွိပါတယ္၊၊ ဘယ္နယ္ပယ္ေတြအမ်ားၿကီးရိွပါထယ္၊၊ ဘယ္နယ္ပယ္ကိုၿကည္႕ ၿကည္႕ထပ္ခ်ဲ႕ ဖို႕ မလိုေတာ႕ ဘူးဆိုတဲ႕ saturated point ေရာက္ေနၿပီးဆိုတာမ်ိဳး မရွိေသးပါဘူး၊၊ ထပ္ခ်ဲ႕ စရာ၊ ထပ္လုပ္စရာေတြအမ်ားၿကီးရွိေနေသးတာေတြ႕ ႏိုင္ပါတယ္၊၊ ဒီအထဲမွာ ကိုယ္ပါ၀င္လုပ္ကိုင္စရာ ေနရာတစ္ခုေတာ႕ ရွိေနမွာ အမွန္ၿဖစ္ပါတယ္၊၊

တခ်ိဳ႔က အလုပ္ “ဇံ“ေရြးလြန္းလို႔ အလုပ္မရႏိုင္တာပါ။ ဘယ္အလုပ္ေတြ႔ေတြ႔ ကိုယ္နဲ႔မထိုက္ တန္ဘူးလို႔ ခ်ည္းတင္တတ္ပါတယ္။ ဒီလိုလူမ်ိဳးဟာ အလုပ္လုပ္ဖို႔က်ေတာ့ မာနႀကီးတတ္ေပမဲ့ အလုပ္မရွိလို႔ဆိုၿပီး ဟိုအမ်ိဳး၊ ဒီအမ်ိဳးဆီလိုက္ၿပီး လက္ျဖန္႔ေတာင္းဖို႔က်ေတာ့ သူတို႔မာနေတြ ဘယ္ေရာက္သြားၾကၿပီလဲ မသိေတာ့ပါဘူး။

ကမၻာေက်ာ္ေအာင္ ထင္ရွားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးေတြဟာ သူတို႔ လုပ္ခ်င္တဲ့ အလုပ္ကို စလုပ္ခဲ့ရတယ္ဆိုတာ မရွိသေလာက္ပါပဲ။ ေသာမတ္အယ္ဒီဆင္ဟာ မီးရထားေပၚမွာ တစ္တြဲၿပီး တစ္တြဲကူးၿပီး စီးကရက္၊ မီးျခစ္ေရာင္းရင္း သူ၀ါသနာပါတဲ့ သိပၸံစမး္သပ္မႈေတြ လုပ္ခဲ့ရတာပါ။ သမၼတလင္ကြန္းဟာလည္း သစ္ခုတ္သမား၊ ေလွထိုးသား ေဖာင္သမားလုပ္ခဲ့ရတာပါ။ ဘြဲ႔ေတြ ဘယ္ႏွခု ရထားရထား၊ အလုပ္မလုပ္ရင္ေတာ့ အလုပ္လက္မဲ့လိုသာ အေခၚခံရမွာပါ။ ဆိုက္ကားနင္းေနသူေတာင္ ဆိုက္ကားဆရာ၊ ဆံပင္ညွပ္သူက ဆံပင္ညွပ္ဆရား အေခၚခံရ ပါေသးတယ္။ သူ႔၀င္ေငြနဲ႔၊ သူ႔အလုပ္နဲ႔၊ သူ႔ဂုဏ္နဲ႔သူ ရွိပါသည္။ အလုပ္မရွိသူ အလုပ္လက္မဲ့ကေတာ့ ဘာဂုဏ္၊ ဘာသိကၡာမွမရွိပါဘူး။

အဲဒါေၾကာင့္ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူ တပည့္ေတြကို အလုပ္ “ဇံ“မေရြးဖို႔ အၿမဲေျပာပါတယ္။ ဘာမွမလုပ္ဘဲ ထိုင္ေနမယ့္အစား ရရာအလုပ္၀င္ လုပ္ေနျခင္းအားျဖင့္ အဖိုးတန္တဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေတြ ရႏုိင္ပါတယ္။ အလုပ္လုပ္မွ လူေပါင္းစံုနဲ႔ ေတြ႔ႀကံဳဆက္ဆံရၿပီး လူေတြအေၾကာင္းသိပါတယ္။ လူေတြ အေၾကာင္းမ်ားမ်ားသိမွ ရင့္က်က္လာ ပါတယ္။ အလုပ္မလုပ္တဲ့သူဟာ ဘယ္ေတာ့မွ ရင့္က်က္မလာပါဘူး၊ ၀ါးလံုးေခါင္းထဲမွာ လသာသလို ကိုယ့္ဟာကိုယ္ အေျခာက္တိုက္ဘ၀င္ ျမင့္ ေနတတ္သူသာျဖစ္ပါလိ္မ့္မည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံက သယံဇာတေတြ ေပါမ်ားလြန္းတာရယ္၊ မိသားစုဖြဲ႔စည္း ပံုစနစ္က ရိုးရာေက်းလက္မိသားစုဖြဲ႔ စည္းပံုလို အိမ္၀ိုင္းတစ္ခုတည္းမွာ မိဘအရိပ္ခိုၿပီး သားသမီးေတြ စုေ၀းေနထိုင္ၾကတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးအျဖစစ္သာ ရွိေနေသးတာေၾကာင့္ သားသမီးေတြ အရြယ္ေရာက္လည္း အလုပ္မလုပ္ဘဲ မိဘအိမ္မွာ စားေနႏိုင္ၾကပါတယ္။ ဒီေတာ့ အလုပ္ကို “ဇံ“ေရြးခ်င္တိုင္း ေရြးၿပီး ေနတတ္ၾကပါတယ္။

အလုပ္ႀကီး အကိုင္ႀကီးေတြ ေခၚတဲ့အခါမွာ အေတြ႔အၾကံဳကို အဓိက ထားတတ္ၾကပါတယ္။ ဘာအလုပ္မွ မလုပ္ဖူးသူကို ဘယ္သူမွ မခန္႔ခ်င္ပါဘူး။ ဒါကို သိထားၾကဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါကို သတိထားၾကဖို႔လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေက်ာင္းၿပီးသြားတဲ့အခါမွာ ဟိုေဟာင္ေဟာင္ ဒီေဟာင္ေဟာင္ လုပ္မေနပါနဲ႔။ ရတဲ့အလုပ္ကိုသာ ၀င္လုပ္ၿပီး အေတြ႔အၾကံဳယူပါလို႔ လူငယ္ေတြကို အေတြ႔ အၾကံဳယူပါလုိ႔ လူငယ္ေတြကို အၾကံေပးလိုက္ခ်င္ပါတယ္။ ဘာဘြဲ႔ႀကီးေတြ ရထားရထား၊ ဘယ္သူ႔သားသမီးပဲျဖစ္ျဖစ္ အလုပ္မလုပ္သူဟာ အလုပ္လက္မဲ့လို႔သာ သတ္မွတ္ခံရမွာ ျဖစ္ေၾကာင့္ သတိျပဳသင့္ပါတယ္။

သိပ္ၿပီးထြန္းကား တိုးတက္ေနၿပီ ျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ ရုပ္၀တၳဳပစၥည္းေတြ အလွ်ံပယ္ေပါၾကြယ္၀ၿပီး ေနမႈ၊ ထုိင္မႈ အဆင့္အတန္းေတြတိုးတက္လာတာမွန္တယ္။ မီးေသြးအတြက္ ပူစရာမလိုဘူး၊ ေရစက္၊ မီးစက္နဲ႔ အာဗာတာ အတြက္ေၾကာင့္ၾကစရာမရွိဘူး၊ အေ၀းထိန္းခလုတ္တစ္ခုနဲ႔တင္ အရာရာၿပီးေျမာက္ေနတယ္ဆိုတာလည္းမွန္တယ္။ ဒါေပမဲ့ အိမ္ရွိသမွ် လူကုန္အလုပ္ထြက္ အလုပ္ေနရတဲ့ အတြက္ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြ၊ မိဘ၊ ဘိုးႀားေတြကို လူအိုရံုပို႔ထားၿပီး အထီးက်န္ျဖစ္ေနေစရတာမ်ိဳးေတြ၊ ၀င္ေငြနဲ႔ ထြက္ေငြၾကားမွာ စိတ္ဖိစီးမႈ အားေြႀကီးမားလြန္းလို႔ လူတိုင္းေလာက္နီးပါး စိတ္ဒဏ္ရာ ရေနၾကတာမ်ိဳးေတြ၊ စက္ကိရိယာေတြကို စိတ္ကုန္ၿငီးေငြ႔ လြန္းလို႔သဘာ၀ေတာေတာင္ ေရေျမ ေတြရွိရာအရပ္ကို တကူးတက ေငြကုန္ေၾကးက်ခံၿပီး သြားေနၾကရတာမ်ိဳးေတြကိလည္း သတိျပဳသင့္ၾကတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံလိုေနရာမွာေတာ့ စက္မႈ စီးပြားေရးသိပ္ၿပီးျဖစ္ထြန္းေသး တာမဟုတ္ေလေတာ့ ေနမႈ၊ ထိုင္မႈ စရိတ္စကလည္း သူတို႔တစ္ေတြေလာက္ မၾကီးလွေသးဘူး။ ေတာ္ရံုတန္ရံု၀င္ေငြနဲ႔ ေနလိုိ႔၊ စားလုိ႔ ျဖစ္ေနေသးတယ္။ သူတို႔ ႏိင္ငံႀကီးေတြမွာ တစ္လ၀င္ေငြ ေဒၚလာ 1000 ေလာက္သာရလို႔ကေတာ့ လ၀က္ထိေတာင္ စားေလာက္ေသာက္ဖို႔ အလြယ္ပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံလို ေနရာက်ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး လူတန္းေစ့ ေနလို႔၊ ထုိင္လို႔ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ စိတ္ဖိစီးမႈဒဏ္ ေလ်ာ့ပါးသက္သာတယ္။

ဒီအခ်က္ေတြကို လူငယ္ေတြ ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔လိုတယ္။ အလုပ္မရွိတာလား၊ အလုပ္မလုပ္ခ်င္တာလားလို႔လည္း ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ဆန္းစစ္ၾကည့္ဖို႔လိုတယ္။ အလုပ္အကိုင္ ေတြေခၚတဲ့အခါမွာလုပ္ငန္းရွင္ေတြက အေတြ႔အၾကံဳကို အဓိကထားတတ္ၾကတယ္။ အၾကံဳကို အဓိက ထားတတ္ၾကတယ္။ အလိုရွိေၾကာင္း ေၾကာ္ျငာတိုင္းမွာ ဒါကို ေတြ႔ႏိုင္တယ္။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ ေက်ာင္းၿပီးသြားတဲ့အခါ ဒါမွမဟုတ္ ေက်ာင္းထြက္ရတဲ့အခါမွာ ဟုိေယာင္၊ ဒီေယာင္လုပ္မေနပါနဲ႔။ ရတဲ့အလုပ္ကိုသာ ၀င္လုပ္ၿပီး အေတြ႔အၾကံဳယူပါလို႔ လူငယ္ေတြကို ေျပာခ်င္တယ္။ ဘာဘြဲ႔ႀကီးေတြ ရထားရထား၊ ဘယ္သူ႔သားသမီးပဲျဖစ္ျဖစ္ အလုပ္မလုပ္သူဟာ အလုပ္လက္မဲ့လိုသာ သတ္မွတ္ခံရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း သတိျပဳသင့္ၾကတယ္လို႔ ေျပာလိုက္ခ်င္ပါတယ္။

လူထုစိန္၀င္း